Ingrediënten
Bakmateriaal:
- met zachte boter bestreken
- en met bloem bestoven
- daarna uitgeklopte anti-aanbak-tulbandvorm,
- bovenkant 22 cm diameter,
- hoogte 10 cm, inhoud 2,5 l
- + klein tulbandvormpje, à 150 ml
Beslag:
- 140 g tarwebloem, patent
- 35 g maïzena
- snuf kaneel
- 140 g koude boter
- 60 g krenten en rozijnen, gewassen en gedroogd
- 40 g sukade, in blokjes
- 40 g oranjesnippers, kleingesneden
- 7 zeer verse eieren (L)
- 140 g fijne kristalsuiker
- snuf zout
Bovenop:
- poedersuiker
Tulband hoort bij kerst. Eigenaardig, als je bedenkt dat ‘de tulband aannemen’ lange tijd ‘Moslim worden’ betekende. Met het ouderwetse Islamitische hoofddeksel heeft het gebak dan ook alleen de vorm gemeen. En die was al te vinden in Romeinse keukens in het jaar 200 v.C. Archeologen nemen aan dat men daarbij in Rome aan de draaiende zon dacht. Bij opgravingen in Hongarije, langs de Rijn en in Frankrijk duiken ook geregeld tulbandvormen op. En die draaiende zon lijkt goed te passen bij het feest van de winterzonnewende, toen de Batavieren nog niet gekerstend waren. Onze ‘echt’ Nederlandse versie wordt gemaakt van ‘moskovisch’ beslag. Die naam zal wel teruggaan op het bijna vergeten intensieve handelsverkeer met het vroegere Moscovië, dat Nederlanders tot aan het hof van de Tsaar in Moskou bracht. Ongetwijfeld heeft ook de aanwezigheid van Anna Paulowna, zus van Tsaar Nicolaas I, in 1816 getrouwd met kroonprins Willem, later Koningin, aan de verspreiding van dit gebak bijgedragen. Het Nieuw Burger-Keukenboek van 1833 geeft al een recept.
- Oven voorverwarmen op 175˚C.
- Bloem, maïzena en kaneel zeven. Daarin de boter met twee messen kleinsnijden tot de bloem lijkt op fijn broodkruim. Met mes de vruchtjes erdoor mengen. Koelen.
- Eieren scheiden in wit en dooiers. Met de gardes van een mixer dooiers en suiker tot lichtgele vla slaan (5 minuten). Witten en zout met schone klophaken heel stijf kloppen in een grote schone kom.
- Dooiervla op het eiwit leggen. Telkens wat bloemmengsel erbij schudden en alles luchtig maar gelijkmatig doorelkaar spatelen met een grote gladde lepel.
- Vormen voor driekwart vullen; 45 minuten bakken op de onderste richel (een satépen meot er droog uitkomen). Even in de oven laten staan, rand zonodig losmaken, keren op een rooster. Laten afkoelen. Met poedersuiker bestuiven. Kleine tulband op de grote zetten. Koud met een scherp mes aansnijden over de ribbels.
