Ingrediënten
Bakmateriaal:
- ovenbakplaat, beboterd
- of belegd met bakpapier
Beslag voor 12 stuks:
- 100 g boter
- 250 ml water
- snufje zout
- 150 g tarwebloem, patent
- 4 verse eieren L
Het woord SOES komt pas sinds 1791 in Nederland voor als naam van gebak. Ook alweer van de Fransen overgenomen dus, want het is vrijwel zeker een verbastering van chou, wat omdat de soes zo lekker is, ook schatje kan betekenen. Wel, wie het ook heeft uitgevonden: het is een wonder! Elke keer weer raak je verbluft van het feit dat uit zo’n onooglijk hoopje beslag zo’n luchtige berg kan rijzen.
Een paar adviezen:
Voor een goede substantie van het kookdeeg is het zaak dat er geen water onsnapt tijdens het proces, vandaar altijd het deksel op de pan.
Van grote invloed op de luchtigheid van de soes is dat laatste doorkloppen tot het eerst zo korrelige deeg ‘glad en glanzend’ is.
Tegenwoordig worden er vaak bakplaten van aluminium bij een fornuis geleverd. Daarop wordt het gebak veel minder snel bruin en gaar dan op een donkere plaat. Vooral in dat geval is bakpapier veel beter dan invetten, bovendien krijg je dan niet die geur van verbrande boter.
- De oven voorverwarmen tot 225 °C.
- Boter, water en zout op een laag vuur verwarmen met het deksel op de pan. Als de boter is gesmolten, deze jus aan de kook brengen, alweer onder deksel.
- Van het vuur af ineens alle bloem toevoegen. Op het vuur roeren tot het deeg als een bal van de bodem loslaat.
- De bal in een deegkom doen en met de kneedhaken van een mixer éen voor éen de eieren erdoor werken. Na het laatste ei blijven kloppen tot het deeg glad en glanzend is.
- Een bakplaat invetten of met bakpapier beleggen. Met behulp van twee dessertlepels 12 bergjes op de plaat leggen.
- Bakken: ca 25 minuten op de middelste richel. De soezen moeten mooi bruin en overal droog zijn. Bovendien licht aanvoelen. Ze kunnen heel goed worden diepgevroren.
Enkele zoete vullingen:
- Roomsoes: openknippen en vullen met stijfgeklopte room, bestrooien met poedersuiker
- Moorkop (Excuus! Zo heten chocoladesoezen nog steeds bij de familie de Moor): Soezen openknippen, bestrijken met chocolade glazuur gemaakt als volgt: voor vier stuks 65 g smeltchocolade roerend laten smelten au-bain-marie. 35 g gezeefde poedersuiker bij beetjes erdoorheen roeren. 25 g zachte boter erdoorheen werken dan circa 1 eetl. koud water erdoor roeren. Iets laten opstijven. Daarna de soezen vullen met slagroom.
- Diplomaat (Russisch) voor twee: 2 ½ blad gelatine in ruim koud water weken. 100 ml melk aan de kook brengen met een theel. vanille-extract. Van het vuur af de goed uitgeknepen gelatine erin oplossen. Laten afkoelen, 2 eetl. wodka erdoor roeren met 12 gehalveerde cocktailkersen. Als het mengsel lobbig wordt 150 ml slagroom stijfgeklopt met 1/2 eetl. suiker erdoor scheppen. Soezen horizontaal halveren. De vier helften vullen met de nog niet helemaal stijve ‘pudding’ en met de gevulde kant op elkaar zetten. Verder laten opstijven in de koelkast. Voor serveren met poedersuiker bestuiven. Zie de foto hierboven. Alle soorten pudding zijn overigens geschikt als vulling.
- Verder ook goed met ijs erin. Zie bijvoorbeeld IJsberg bij het recept IJslandse Zalm op deze site.
