Sleutelkaastaart

Bakmateriaal:

• licht ingevette springvorm
• (met verhoogde bodem),
• binnenbodem  24 cm diameter,
• bovenkant  25 cm, (rand 7 cm)

Korst:

• 200 g tarwebloem, patent
• 1 theelepel zout (2 g)
• 100 g harde boter
• 1 eierdooier
• circa 4 eetlepels water
• 2 eetlepels paneermeel

Vulling:

• (50 g ontbijtspek, dun gesneden)
• 250 g geraspte Nøkkelost of Nagelkaas
• 4 eieren
• 250 ml zure room
• 4 eetlepels fijngeknipt bieslook
• witte peper

Print dit recept

Nøkkelost terte, de naam van deze Noorse pastei, intrigeerde mij: hoezo sleutelkaas? Vanwege de Leidse kaas zeggen de Noren. Al rond 1500 kwamen Nederlandse kooplui o.a. Noors timmerhout, vis en kreeften kopen, maar ze brachten ook handelswaar mee, zeker tijdens de Gouden Eeuw, toen er jaarlijks meer dan 300 schepen op Noorwegen voeren. Dat ging dan om producten als zout, textiel, hoeden, pijpen, tabak en kaas. Die kaas was ongetwijfeld de magere Leidse, speciaal geschikt om langer te bewaren, dus prima proviand voor Noorse zeelui. Andersom kwamen er in de 17e en 18e eeuw zo’n 80.000 Noren naar Nederland op zoek naar werk, alleen Denemarken, waarmee het land een Unie vormde van 1380-1814, trok er meer. Voeg daarbij de gewoonte dat meisjes voor hun trouwen eerst een jaar of twee in Nederland gingen werken en dan helemaal verhollandst terugkwamen, en je krijgt culinaire uitwisseling. In Zuid-Noorwegen vind je nog woorden als bekomst en flenje (flensje).

Noorwegen startte zelf met de Sleutelkaas halverwege de 19e eeuw, toen het land zelfstandig was geworden. Volgens Hielke van der Meulen, Traditionele Streekproducten (Doetinchem,1998) weten we niet wanneer er komijn in de Leidse kwam, maar vanaf 1725 moesten de zaadjes erin zitten. Sinds de 18e eeuw deed men er ook kruidnagels bij,  die verdwenen weer rond 1920. In Noorwegen gaan de kruidnagels er nog altijd door. Gelukkig is dat voor ons geen probleem, want wij hebben onze eigen Friese nagelkaas. Noren doen wat spek in de vulling van de Nøkkelost terte. Hoeft voor mij niet. Wel graag sla erbij.