Dalbewoners

Bakmateriaal:

• 2 ovenbakplaten met bakpapier

Deeg (circa 40 stuks)

• 150 g zachte boter
• 125 g fijne kristalsuiker
• 2 theel. (echte) vanillesuiker of
• 2 druppels vanille-extract
• snuf zout
• 125 g tarwebloem, patent
• 50 g aardappelzetmeel
• 75 ml slagroom
• 150 g grofgemalen blanke hazelnoten*

Print dit recept

Døler uit Noorwegen zijn koekjes met hazelnoten. Gevonden in het boekje Norway’s Delight van Elise Sverdrup (1976), gekocht in Bergen toen we indertijd moesten wachten op de boot naar IJsland. Maar daar niet alleen. Noorse expats in Amerika noemen hetzelfde bakseltje Gudbrandsdalkaker. In Notably Norwegian (z.j.) vertelt Rolf Erickson, bestuurslid van het Noors-Amerikaanse Museum, dat zijn betovergrootmoeder in 1888 in de States hickory-nuts (bitternoot) gebruikte, maar dat amandelen authentiek zijn. Dat waag ik te betwijfelen. Het is duidelijk dat het koekje iets met een dal te maken heeft. En je kunt niet aannemen dat het zo heet omdat dalbewoners er net zo bleek en pukkelig uitzien als deze bijzondere koekjes. Amandelen groeien niet in Scandinavië, hazelnoten wel. Opgravingen in Vistehulen gedateerd 5000-4000 v. Chr. tonen aan dat de Viking-voorvaders 50 soorten vlees en ook veel vis, oesters en slakken aten. Maar daarnaast verzamelden ze in de dalen bessen, wortels en hazelnoten. Hazelaars staan er nog steeds, al hebben boeren de ooit levendige handel erin opgegeven nu Turkije de grootste leverancier ter wereld is geworden. Volgens Kjell E. Innli in The Norwegian Kitchen (2002), een mooi boek mij aangeraden door  culinair historicus Svein Fosså, is de Noorse tarwe ideaal voor brood, maar te grof om koekjes mee te bakken. Vandaar dat ze een bescheiden rol spelen in de traditionele keuken. Dat is ook de verklaring voor het aardappelmeel in het beslag. Daaraan kun je zien dat het recept een jonge vinding is, want de aardappel arriveerde pas in de 18e eeuw in Noorwegen. Maar kreeg, net als op zoveel andere plaatsen in de wereld, een vaste plaats in de Noorse keuken.