Ingrediënten
- 500 g andijvie
- 150 g mager rundergehakt (Bio)
- 2 eetl. paneermeel
- nootmuskaat
- peper, zout
- paprikapoeder, mild
- 2 eetl. braadboter
- 200 ml water
- mespunt gebrande suiker (Buisman)
- ½ theel. zout
- vastkokende aardappels naar behoefte
- 1 afgestr. dessertl. aardappelmeel
- nootmuskaat
Arme studenten waren we. En dat was heel gewoon in de vijftiger jaren van de vorige eeuw. We kookten op een stinkend oliekacheltje of een butagas-stel onder de trap van de hospita: erwtensoep uit een pakje of peperdure Djuvec uit een blik van de Bijenkorf. Als toppunt de razend populaire, nog maar net bekende paprika, rauw gesnipperd door de ‘macaroni met een prutje’. Heel af en toe veroorloofden we ons een bezoek aan een Indonesisch restaurant.
Toch wel eens zin in iets echts van thuis. Zo belanden we bij ‘De Gouden Bal’, volgens het Amsterdamse stadsblad zo geheten omdat ze zulke heerlijke gehaktballen maakten. Als we het nauwe trapje op stommelen ruiken we het al: rund! En als we ons bord krijgen voorgezet zien we dat het restaurant zijn naam eer aandoet: de bal ligt in een goudgeel bad van rundvet, de aardappelen en andijvie glimmen ons toe. Als je ervan eet stolt het vet op je lippen … Dat was niet echt lekker zoenen. Vandaar dit ouderwetse recept dat door mijn dierbaren geheel is goedgekeurd. Zoals dat ging in die jaren: veel gemaakt van weinig met Buisman om de ‘sju’ de kleuren. Allicht gebruikten we die gebrande suiker ook voor de dure koffie. Buisman is nog steeds te koop bij AH. Handig om in huis te hebben voor krappe tijden.
Meer over Andijvie zie onder de rubriek: EN VERDER op deze site.
- Andijvie wassen (hartje bewaren, zie Menusuggestie), grof snijden. In een grote koekepan met aanhangend water af en toe roerend toegedekt laten slinken (moet groen blijven); uitlekken in een zeef.
- Het gehakt mengen met paneermeel, noot, peper en zout. Twee ballen maken, door het paprikapoeder rollen.
- De boter op matig vuur verhitten in de afgedroogde koekepan. De ballen hierin rollend rondom bruinbakken. Water, Buisman en zout toevoegen, vuur temperen.
- De geschilde aardappels als ze groot zijn in stukken snijden; 20-30 minuten toegedekt laten meestoven met de ballen.
- De gare aardappels (met een vork controleren) en de ballen opzijschuiven. Het aardappelmeel losroeren met wat water, van het vuur af mengen met de jus. De jus roerend binden op laag vuur, zonodig met nog wat water erbij, over aardappels en gehakt scheppen, andijvie ernaast. Heel kort doorwarmen onder deksel. Aan tafel nootmuskaat erover raspen.
Menusuggestie:
- Vooraf: Kamper ei. Twee (ingeprikte) eieren 10 minuten koken, laten schrikken onder koud stromend water. Laten afkoelen, pellen. Overlangs halveren, de dooiers prakken met een dessertlepel mosterd. De ei-helften ermee vullen. Serveren op een bedje van fijngesneden andijviehart, bedruppeld met een saus van evenveel olie als azijn; peper en zout naar smaak.
- Na: Appelcompote van Eva. Twee Elstar-appels schillen, plakjes maken. Met een bodempje water en 1 eetlepel (bourbon)vanillesuiker toegedekt af en toe roerend tot grove moes koken. Laten afkoelen. Bovenop 100 ml slagroom, stijfgeklopt met 1 eetlepel vanillesuiker.